Στη δίνη της αβεβαιότητος

Tου Κωστα Iορδανιδη

Η καγκελάριος της Γερμανίας κ. Αγκελα Μέρκελ έχει δίκαιο όταν προτείνει ότι οι ιδιώτες επενδυτές θα πρέπει να συμμετέχουν οικονομικά και αυτοί στον μηχανισμό διασώσεως της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Είναι, απλώς, παράλογο να επωφελούνται κάποιοι από την απόδοση ομολόγων χωρών της Ευρωζώνης και στην περίπτωση που υπάρξει πρόβλημα τότε το τίμημα να καταβάλλεται από τον φορολογούμενο πολίτη των άλλων ευρωπαϊκών κρατών.

Η πρόταση της κ. Μέρκελ θέτει τέλος στον παραλογισμό των αποδόσεων ομολόγων εκ του ασφαλούς. Αλλά είναι προφανές ότι μία ρύθμιση της μορφής αυτής αυξάνει τα επιτόκια δανεισμού της Ελλάδος και άλλων χωρών - της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας και ίσως αργότερα της Ιταλίας. Αυτό μπορεί να δικαιολογεί θεωρητικώς τις αντιδράσεις του πρωθυπουργού κ. Γιώργου Παπανδρέου, αλλά δεν τον δικαιώνει πρακτικώς με όρους της αγοράς.

Η κ. Μέρκελ είχε επίσης δίκαιο όταν υποστήριξε ότι η Ελλάδα έγινε δεκτή στη Ζώνη του Ευρώ για πολιτικούς λόγους και όχι διότι πληρούσε...

 τις προϋποθέσεις. Απλώς παρέλειψε να επισημάνει ότι το ίδιο ίσχυε και για την Ιταλία.

Το πρόβλημα με την κ. Μέρκελ είναι ότι δεν συμμερίζεται διόλου το «ευρωπαϊκό ιδεώδες», που ενέπνεε τον προκάτοχό της στην ηγεσία του Κόμματος των Χριστιανοδημοκρατών, τον πρώην καγκελάριο κ. Χέλμουτ Κολ. ΄Η τουλάχιστον σε τέτοιο βαθμό ώστε να υποβάλει σε θυσίες τους πολίτες της χώρας της. Αρκετά όμως με την κ. Μέρκελ.

Το θέμα, παρ’ ημίν, είναι ότι το πολιτικό σύστημα και ειδικότερα η κυβέρνηση πρέπει να συμφιλιωθούν με το νέο κλίμα που επικρατεί στην Ευρωζώνη. Προηγουμένως όμως πρέπει να απαλλαγούν από αυταπάτες και κυρίως από την αντίληψη ότι η Ελλάδα μπορεί να συμμετέχει ‡ la carte στην Ενωση, ως χώρα διαρκώς επιδοτούμενη. Πρέπει παράλληλα να αναγνωρισθεί το ενδεχόμενο ότι η παραμονή της χώρας στη Ζώνη του Ευρώ δεν είναι δεδομένη, όπως δεν είναι βέβαιο ότι ακόμη και η πιστή εφαρμογή του Μνημονίου μπορεί να σώσει την Ελλάδα από τη χρεοκοπία.

Επί της ουσίας δεν υπάρχει καμία βεβαιότης για οτιδήποτε. Πριν από λίγους μήνες οι ιρλανδικές τράπεζες πέρασαν άνετα τη δοκιμασία ελέγχου, για να αποδειχθεί προσφάτως ότι το τραπεζικό σύστημα της χώρας αυτής είναι στα όρια της καταρρεύσεως. Ο διεθνής Τύπος αναφέρεται συνεχώς στο πρόβλημα της Πορτογαλίας και της Ισπανίας και οι αρμόδιοι υπουργοί των κρατών αυτών διαβεβαιώνουν ότι δεν θα κάνουν χρήση του μηχανισμού στηρίξεως. Τα ίδια ακριβώς έλεγε και ο Ελληνας υπουργός Οικονομικών κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου, έως ότου συνομολόγησε το Μνημόνιο.

Το όλο σύστημα κινείται στη βάση εικασιών και ψεύδους· και εάν υπάρχει κάποια βεβαιότης είναι ότι κανείς δεν γνωρίζει ποιο είναι το τέλος της όλης ιστορίας. Η Ευρώπη που όρισε στο Σύνταγμά της ως αφετηρία τον Διαφωτισμό κινείται πλέον στη σφαίρα του παραλόγου δίχως μεταφυσικό σημείο αναφοράς.

Σε αυτό το περιβάλλον είναι υποχρεωμένη να κινηθεί η Ελλάδα. Η ειδυλλιακή περίοδος των σχέσεων της χώρας μας με την Ε. Ε. έχει τελειώσει. Ο ευρωσκεπτικισμός θα αρχίσει να αναπτύσσεται. Το δίλημμα μεταξύ Ανατολής και Δύσεως θα επανέλθη ίσως. Τίποτε δεν είναι πλέον βέβαιο.