Με τα σενάρια των ανασχηματισμών ταιριάζει αυτό που έλεγαν παλιότερα οι ερασιτέχνες μετεωρολόγοι: «αν δεν βρέξει, θα χιονίσει, διαφορετικά θα έχει λιακάδα».
Ο Γιώργος Παπανδρέου είναι υποχρεωμένος, ό,τι και να επιλέξει, να κινηθεί μέσα στο αυστηρό πλαίσιο που μας ...Και έτσι έπεφταν μέσα. Μέχρι τώρα έχουν προεξοφληθεί σχεδόν τα πάντα: ότι θα γίνει, ο χρόνος που θα γίνει (μετά τις 25 Μαρτίου) και όλοι οι πιθανοί συνδυασμοί. Στις προ μνημονίου εποχές οι ανασχηματισμοί συνδέονταν με την αλλαγή πορείας. Το «φύγε εσύ, έλα εσύ» των πρωθυπουργών καλλιεργούσε προσδοκίες στο κόμμα και την κοινωνία. Σήμερα τέτοια δυνατότητα δεν υπάρχει.
ορίζουν οι δανειστές μας.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι η οικονομική πολιτική δεν πρόκειται να μεταβληθεί. Αντιθέτως, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να επιταχύνει τους ρυθμούς και να προχωρήσει σε διαρθρωτικές παρεμβάσεις. Συνεπώς, ο Γ. Παπανδρέου είναι υποχρεωμένος να κινηθεί στο αυστηρό πλαίσιο που ορίζουν οι δανειστές μας.
1 Το οικονομικό επιτελείο (Παπακωνσταντίνου, Σαχινίδης) έχει δεχθεί την πιο σκληρή κριτική. Οι εξελίξεις όμως στην τελευταία σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες ενίσχυσαν τις μετοχές του. Οπως έλεγε χαρακτηριστικά κορυφαίος παράγοντας της κυβέρνησης για τον κ. Παπακωνσταντίνου, «μπήκε στη σύνοδο υπό προθεσμία υπουργός και βγήκε πιο ισχυρός από ποτέ».
Παρά τα λάθη, τις επικοινωνιακές αστοχίες του, τις προβληματικές σχέσεις με συναδέλφους του υπουργούς (Ραγκούσης, Κατσέλη) και τη συνεχή γκρίνια της κοινοβουλευτικής ομάδας, ο Γ. Παπακωνσταντίνου ποντάρει στο γεγονός ότι είναι ο βασικός συνομιλητής των Ευρωπαίων, ο άνθρωπος που ξέρουν οι αγορές και οι διαμορφωτές της κοινής γνώμης στην Ευρώπη. Μετά τον πρωθυπουργό είναι το στέλεχος της κυβέρνησης με τις περισσότερες εμφανίσεις στα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Επίσης, από το υπάρχον κομματικό προσωπικό λίγοι θα μπορούσαν να τον αντικαταστήσουν. Η επιστράτευση εξωκομματικού παράγοντα με κύρος εντός και εκτός Ελλάδας θα ήταν μια λύση για τον κ. Παπανδρέου, ωστόσο σ' αυτήν την κατηγορία ανήκει μόνο ένας, ο Λουκάς Παπαδήμος.
Το ερώτημα είναι αν ο ίδιος το επιθυμεί και, επιπλέον, αν είναι σε θέση να κάνει τη «βρόμικη» δουλειά του υπουργού Οικονομικών. Σύμφωνα με την άποψη συνεργατών του πρωθυπουργού, ο κ. Παπαδήμος θα ήταν «ιδανικός για οικονομική διπλωματία υψηλού επιπέδου, αλλά είναι αμφίβολο αν έχει τα προσόντα για τη λάντζα. Τον φαντάζεστε να αντιπαρατίθεται με τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ στην επιτροπή οικονομικών ή να συγκρούεται με τους συνδικαλιστές των ΔΕΚΟ;».
Μέχρι τη σύνοδο της 25ης Μαρτίου ο κ. Παπακωνσταντίνου πρέπει να έχει ετοιμάσει το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και να έχει επεξεργαστεί τις λεπτομέρειες για το πλαίσιο δημοσιονομικής προσαρμογής 2012-2015. Κάποιοι στην κυβέρνηση λένε ότι δεν είναι λογικό άλλος να εκπονήσει τη στρατηγική και άλλος να κληθεί να την υπηρετήσει. Αυτό εκτιμούν πως είναι ένα ακόμη πλεονέκτημα του υπουργού Οικονομικών. Ενδειξη ότι ο κ. Παπακωνσταντίνου θα παραμείνει στο πόστο του είναι και η προώθηση του κ. Καπελέρη στη θέση του γενικού γραμματέα του υπουργείου, ο οποίος είναι επιλογή του υπουργού Οικονομικών.
2 Ο πρωθυπουργός ζήτησε από τους υπουργούς του να στρατευθούν στην υπόθεση διάσωσης της χώρας. Ωστόσο, η κυβέρνησή του αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα. Οπως και ο ίδιος έχει παραδεχτεί, λείπει ένα εθνικό αφήγημα που θα υπερβαίνει το μνημόνιο. Την ίδια στιγμή το έλλειμμα συντονισμού απειλεί να υπονομεύσει κάθε προσπάθεια εκσυγχρονισμού. Ο κ. Παπανδρέου αντιστέκεται σθεναρά στην ιδέα να δημιουργηθεί «μόνιμο ισχυρό κέντρο διεύθυνσης».
Ολες οι κινήσεις του για να καλυφθεί το κενό αποδείχθηκαν ατελείς. Ούτε το πρωθυπουργικό γραφείο έχει συγκροτηθεί ούτε το σχήμα υπό τον Γ. Ραγκούση περπάτησε. Οι πληροφορίες που θέλουν τον πρωθυπουργό να απομακρύνει τον Θ. Πάγκαλο από τη θέση του αντιπροέδρου και να τοποθετεί είτε τον Ευ. Βενιζέλο είτε τον Γ. Ραγκούση προέρχονται από στελέχη, αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ο κ. Παπανδρέου θα ακολουθήσει αυτό το δρόμο.
3 Δύο υπουργοί για διαφορετικούς λόγους η κάθε μία έχουν προκαλέσει εντάσεις στο εσωτερικό της κυβέρνησης. Ο πρωθυπουργός ξέρει ότι η Λούκα Κατσέλη δεν είναι η αγαπημένη υπουργός της τρόικας και γνωρίζει ότι η πίεση των εκπροσώπων της για αλλαγή του νόμου σχετικά με τις επιχειρησιακές συμβάσεις είναι επίμονη. Τον ενοχλεί επίσης ότι το μέτωπο Κατσέλη-Παπακωνσταντίνου παραμένει ανοικτό με τις δύο πλευρές να έχουν εμπλακεί σε έναν πόλεμο δηλητηριωδών διαρροών.
Στον προηγούμενο ανασχηματισμό έκανε το χατίρι του κ. Παπακωνσταντίνου, μετακινώντας την κ. Κατσέλη στο υπουργείο Εργασίας, αλλά ως πρωθυπουργός σε δύσκολες συνθήκες και με την κοινωνία σφόδρα ενοχλημένη, χρειάζεται υπουργούς-αντίβαρα προκειμένου να διασκεδαστούν οι εντυπώσεις ότι οι υπουργοί είναι υπάλληλοι της τρόικας.
4 Η άλλη υπουργός είναι η Τίνα Μπιρμπίλη. Οι καταγγελίες εναντίον της προέρχονται από μέλη της κοινοβουλευτικής ομάδας. Την κατηγορούν ότι λειτουργεί περισσότερο ως μέλος μη κυβερνητικής οργάνωσης παρά ως στέλεχος μιας κυβέρνησης έκτακτης ανάγκης. Το τελευταίο διάστημα κυκλοφόρησαν φήμες ότι η κ. Μπιρμπίλη σκεφτόταν το ενδεχόμενο να παραιτηθεί. Οσοι όμως τη γνωρίζουν, λένε ότι «είναι σκληρό καρύδι» και ότι δεν πρόκειται να εγκαταλείψει την προσπάθεια πριν ολοκληρώσει το σχέδιό της για τους δασικούς χάρτες για το οποίο λέει ότι «είναι έργο ζωής». Στα ατού της κ. Μπιρμπίλη, η εξαιρετική προσωπική σχέση της με τον πρωθυπουργό.
5 Για να υλοποιηθεί ο φιλόδοξος (ανέφικτος για πολλούς) στόχος της συγκέντρωσης του ποσού των 50 δισ. ευρώ από την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας απαιτούνται σχέδιο και πειθαρχία. Φαίνεται πώς εξετάζεται το ενδεχόμενο να τοποθετηθεί υπουργός ή υφυπουργός στον οποίο θα ανατεθεί να «τρέξει» το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Ακούγεται το όνομα της Ελενας Παναρίτη, από την οποία ο πρωθυπουργός έχει ζητήσει συγκεκριμένες προτάσεις. Η κ. Παναρίτη έχει δουλέψει στο πεδίο αυτό σε άλλες χώρες την περίοδο που ήταν σε διεθνείς οργανισμούς.
6 Ο τομέας της ανάπτυξης καρκινοβατεί και μία από τις αιτίες είναι ο κατακερματισμός αρμοδιοτήτων. Με το θέμα ασχολούνται ο αντιπρόεδρος Θ. Πάγκαλος, ο υπουργός Επικρατείας Χ. Παμπούκης (υπεύθυνος για τις μεγάλες επενδύσεις), ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου και ο υπουργός Ανάπτυξης Μ. Χρυσοχοΐδης. Είναι πιθανόν να οριστεί ένας υφυπουργός που θα αναλάβει να ξεμπλοκάρει το ΕΣΠΑ.
Υποψήφιοι φέρονται ο Κ. Καρτάλης και ο Γ. Φλωρίδης, με τον δεύτερο να «παίζει» και για το υπουργείο ή υφυπουργείο που θα δημιουργηθεί με αντικείμενο την αύξηση των κρατικών εσόδων.
7 Οι Χ. Παπουτσής, Αννα Διαμαντοπούλου, Χ. Καστανίδης, Κ. Σκανδαλίδης, Γ. Διαμαντίδης μάλλον δεν θα μετακινηθούν, ενώ ο υπουργός Μεταφορών Δ. Ρέππας θεωρεί ότι έχει κλείσει τα σοβαρότερα μέτωπα στην περιοχή ευθύνης του. Ωστόσο, όπως συνηθίζει να λέει ,«είμαι στρατιώτης της παράταξης και θα αγωνιστώ απ' οποιαδήποτε θέση μου ζητήσει ο πρωθυπουργός».
Το μόνο βέβαιο είναι ότι η οικονομική πολιτική δεν πρόκειται να μεταβληθεί. Αντιθέτως, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να επιταχύνει τους ρυθμούς και να προχωρήσει σε διαρθρωτικές παρεμβάσεις. Συνεπώς, ο Γ. Παπανδρέου είναι υποχρεωμένος να κινηθεί στο αυστηρό πλαίσιο που ορίζουν οι δανειστές μας.
1 Το οικονομικό επιτελείο (Παπακωνσταντίνου, Σαχινίδης) έχει δεχθεί την πιο σκληρή κριτική. Οι εξελίξεις όμως στην τελευταία σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες ενίσχυσαν τις μετοχές του. Οπως έλεγε χαρακτηριστικά κορυφαίος παράγοντας της κυβέρνησης για τον κ. Παπακωνσταντίνου, «μπήκε στη σύνοδο υπό προθεσμία υπουργός και βγήκε πιο ισχυρός από ποτέ».
Παρά τα λάθη, τις επικοινωνιακές αστοχίες του, τις προβληματικές σχέσεις με συναδέλφους του υπουργούς (Ραγκούσης, Κατσέλη) και τη συνεχή γκρίνια της κοινοβουλευτικής ομάδας, ο Γ. Παπακωνσταντίνου ποντάρει στο γεγονός ότι είναι ο βασικός συνομιλητής των Ευρωπαίων, ο άνθρωπος που ξέρουν οι αγορές και οι διαμορφωτές της κοινής γνώμης στην Ευρώπη. Μετά τον πρωθυπουργό είναι το στέλεχος της κυβέρνησης με τις περισσότερες εμφανίσεις στα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Επίσης, από το υπάρχον κομματικό προσωπικό λίγοι θα μπορούσαν να τον αντικαταστήσουν. Η επιστράτευση εξωκομματικού παράγοντα με κύρος εντός και εκτός Ελλάδας θα ήταν μια λύση για τον κ. Παπανδρέου, ωστόσο σ' αυτήν την κατηγορία ανήκει μόνο ένας, ο Λουκάς Παπαδήμος.
Το ερώτημα είναι αν ο ίδιος το επιθυμεί και, επιπλέον, αν είναι σε θέση να κάνει τη «βρόμικη» δουλειά του υπουργού Οικονομικών. Σύμφωνα με την άποψη συνεργατών του πρωθυπουργού, ο κ. Παπαδήμος θα ήταν «ιδανικός για οικονομική διπλωματία υψηλού επιπέδου, αλλά είναι αμφίβολο αν έχει τα προσόντα για τη λάντζα. Τον φαντάζεστε να αντιπαρατίθεται με τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ στην επιτροπή οικονομικών ή να συγκρούεται με τους συνδικαλιστές των ΔΕΚΟ;».
Μέχρι τη σύνοδο της 25ης Μαρτίου ο κ. Παπακωνσταντίνου πρέπει να έχει ετοιμάσει το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και να έχει επεξεργαστεί τις λεπτομέρειες για το πλαίσιο δημοσιονομικής προσαρμογής 2012-2015. Κάποιοι στην κυβέρνηση λένε ότι δεν είναι λογικό άλλος να εκπονήσει τη στρατηγική και άλλος να κληθεί να την υπηρετήσει. Αυτό εκτιμούν πως είναι ένα ακόμη πλεονέκτημα του υπουργού Οικονομικών. Ενδειξη ότι ο κ. Παπακωνσταντίνου θα παραμείνει στο πόστο του είναι και η προώθηση του κ. Καπελέρη στη θέση του γενικού γραμματέα του υπουργείου, ο οποίος είναι επιλογή του υπουργού Οικονομικών.
2 Ο πρωθυπουργός ζήτησε από τους υπουργούς του να στρατευθούν στην υπόθεση διάσωσης της χώρας. Ωστόσο, η κυβέρνησή του αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα. Οπως και ο ίδιος έχει παραδεχτεί, λείπει ένα εθνικό αφήγημα που θα υπερβαίνει το μνημόνιο. Την ίδια στιγμή το έλλειμμα συντονισμού απειλεί να υπονομεύσει κάθε προσπάθεια εκσυγχρονισμού. Ο κ. Παπανδρέου αντιστέκεται σθεναρά στην ιδέα να δημιουργηθεί «μόνιμο ισχυρό κέντρο διεύθυνσης».
Ολες οι κινήσεις του για να καλυφθεί το κενό αποδείχθηκαν ατελείς. Ούτε το πρωθυπουργικό γραφείο έχει συγκροτηθεί ούτε το σχήμα υπό τον Γ. Ραγκούση περπάτησε. Οι πληροφορίες που θέλουν τον πρωθυπουργό να απομακρύνει τον Θ. Πάγκαλο από τη θέση του αντιπροέδρου και να τοποθετεί είτε τον Ευ. Βενιζέλο είτε τον Γ. Ραγκούση προέρχονται από στελέχη, αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ο κ. Παπανδρέου θα ακολουθήσει αυτό το δρόμο.
3 Δύο υπουργοί για διαφορετικούς λόγους η κάθε μία έχουν προκαλέσει εντάσεις στο εσωτερικό της κυβέρνησης. Ο πρωθυπουργός ξέρει ότι η Λούκα Κατσέλη δεν είναι η αγαπημένη υπουργός της τρόικας και γνωρίζει ότι η πίεση των εκπροσώπων της για αλλαγή του νόμου σχετικά με τις επιχειρησιακές συμβάσεις είναι επίμονη. Τον ενοχλεί επίσης ότι το μέτωπο Κατσέλη-Παπακωνσταντίνου παραμένει ανοικτό με τις δύο πλευρές να έχουν εμπλακεί σε έναν πόλεμο δηλητηριωδών διαρροών.
Στον προηγούμενο ανασχηματισμό έκανε το χατίρι του κ. Παπακωνσταντίνου, μετακινώντας την κ. Κατσέλη στο υπουργείο Εργασίας, αλλά ως πρωθυπουργός σε δύσκολες συνθήκες και με την κοινωνία σφόδρα ενοχλημένη, χρειάζεται υπουργούς-αντίβαρα προκειμένου να διασκεδαστούν οι εντυπώσεις ότι οι υπουργοί είναι υπάλληλοι της τρόικας.
4 Η άλλη υπουργός είναι η Τίνα Μπιρμπίλη. Οι καταγγελίες εναντίον της προέρχονται από μέλη της κοινοβουλευτικής ομάδας. Την κατηγορούν ότι λειτουργεί περισσότερο ως μέλος μη κυβερνητικής οργάνωσης παρά ως στέλεχος μιας κυβέρνησης έκτακτης ανάγκης. Το τελευταίο διάστημα κυκλοφόρησαν φήμες ότι η κ. Μπιρμπίλη σκεφτόταν το ενδεχόμενο να παραιτηθεί. Οσοι όμως τη γνωρίζουν, λένε ότι «είναι σκληρό καρύδι» και ότι δεν πρόκειται να εγκαταλείψει την προσπάθεια πριν ολοκληρώσει το σχέδιό της για τους δασικούς χάρτες για το οποίο λέει ότι «είναι έργο ζωής». Στα ατού της κ. Μπιρμπίλη, η εξαιρετική προσωπική σχέση της με τον πρωθυπουργό.
5 Για να υλοποιηθεί ο φιλόδοξος (ανέφικτος για πολλούς) στόχος της συγκέντρωσης του ποσού των 50 δισ. ευρώ από την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας απαιτούνται σχέδιο και πειθαρχία. Φαίνεται πώς εξετάζεται το ενδεχόμενο να τοποθετηθεί υπουργός ή υφυπουργός στον οποίο θα ανατεθεί να «τρέξει» το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Ακούγεται το όνομα της Ελενας Παναρίτη, από την οποία ο πρωθυπουργός έχει ζητήσει συγκεκριμένες προτάσεις. Η κ. Παναρίτη έχει δουλέψει στο πεδίο αυτό σε άλλες χώρες την περίοδο που ήταν σε διεθνείς οργανισμούς.
6 Ο τομέας της ανάπτυξης καρκινοβατεί και μία από τις αιτίες είναι ο κατακερματισμός αρμοδιοτήτων. Με το θέμα ασχολούνται ο αντιπρόεδρος Θ. Πάγκαλος, ο υπουργός Επικρατείας Χ. Παμπούκης (υπεύθυνος για τις μεγάλες επενδύσεις), ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου και ο υπουργός Ανάπτυξης Μ. Χρυσοχοΐδης. Είναι πιθανόν να οριστεί ένας υφυπουργός που θα αναλάβει να ξεμπλοκάρει το ΕΣΠΑ.
Υποψήφιοι φέρονται ο Κ. Καρτάλης και ο Γ. Φλωρίδης, με τον δεύτερο να «παίζει» και για το υπουργείο ή υφυπουργείο που θα δημιουργηθεί με αντικείμενο την αύξηση των κρατικών εσόδων.
7 Οι Χ. Παπουτσής, Αννα Διαμαντοπούλου, Χ. Καστανίδης, Κ. Σκανδαλίδης, Γ. Διαμαντίδης μάλλον δεν θα μετακινηθούν, ενώ ο υπουργός Μεταφορών Δ. Ρέππας θεωρεί ότι έχει κλείσει τα σοβαρότερα μέτωπα στην περιοχή ευθύνης του. Ωστόσο, όπως συνηθίζει να λέει ,«είμαι στρατιώτης της παράταξης και θα αγωνιστώ απ' οποιαδήποτε θέση μου ζητήσει ο πρωθυπουργός».
Του ΤΑΣΟΥ ΠΑΠΠΑ pappas@enet.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου